Kidney gi maramda kharadang | a2z manipur

 


Meeoiba khudingmakki hakchanggi saruk (organ) ama oina Kidney ani yao-i. Masi yanglen sarugi nakan ani, chachao gina maning thangbada leiba hawai urigi maong manba hakchanggi saruk amani. Nakal amamamna chaoriba chang asi mapung marei faraba meeoi amagi khuttum amamukki chang oigani. Kidney gi maruoiba mathoudi hakchangda yaoriba eegi fivam fana thamduna hakchang fana leihanbada mateng pangbani.

Kidney gi Mathou Kidney na hakchang manungda leiba ee chumthoktuna fattaba hu chenba pot (toxin) amasung isingbu hakchanggi mapanda yung oina thadok-i. US da leiba National Institute of Health (NIH) gi matung inna Kidney na nongmada urine oina liter 0.94 dagina 1.8 thadokpada ee litere 113 dagina 144 faoba chumthok-i haina thammi.

Kidney da yaoriba asi achouba chumnabagi sponge ama natte. Kidney khudingmakki nephron kouba apikpa filter million na khujing oiduna thabak toubagi maong aduni. Nephron gi saruk ani lei. Ahanbagi chumnabagi saruk asina glomerulus haiba saruk asini. Masina mahi amasung toxin (hu chenba pot) dagi achouba molecule amasung blood cell sing chingthok-i. Ising amasung toxin singna eegi utong macha faoduna mathang mathang sandoklak-i. Eegi utong machana hakchangda mathou tariba mineral sing khomjilli aduga madubu amuk eegi ichelda yaohankhi amasung hu chenba potsingbu chumthokpagi thabak tou-i.

 Ee Chumthokpagi thabak touringeida Kidney na hu chenba potsingbu puthokkhinaba yung (urine) puthok-i. Urine asi hakchang manungda yaoriba ureter kouba utong anina ising khao/kom (bladder) da putharaga urethra gi matengna hakchanggi mapanda thadokkhi. Kidney na meeoibada panggal hapliba mathou taba hormone su sung-i. Hormone sing asina eegi khongjel chang naihalli, amasung sarugi mapanggal kalhalli.

 Kidney gi Fivam fana thamba

Kidney bu fajana ngaksenduna thamdabana hakchanggi oina khudongchadaba kayamarum thokhallak-i. Matam sangna naraklaba kidney lainabu chronic kidney failure haina kou-i, masi tapna tapna kidney gi mathou touba lepkhiba aduni. Kidney gi laina thokhallakpa yaba fivam kayamarum lei, makhoi adudi Type 1 amasung Type 2 Diabetes, BP wangba, ising lambelda sokpa amasung kidney gi saruk amada pomlakpa asini.

Kidney yaraktaba (Kidney failure) haibasina kidney lainagi khwaidagi khudongthiningai oiba thak aduni. Masi Kidney na mathou ningthina touraktaba matamda thok-i. Kidney fail oiraba meeoi amana mahakki kidney adubu dialysis nattraga Kidney transplant (sindokpa) nattanadi meeoi adu hinghanba ngamde. US National Library of Medicine gi matunginna United States ta kidney transplant toubasi khwaidagi common surgery oiri haina panari.

Ahal oisillakpa matamda kidney gi mathou ningthina touhannaba cheksin thourang lougani. Khwaidagi maruoina paikhatkadaba thabakti ising marang kaina thaknaba hotnaba asini. Kidney gi oinadi magi mathou ningthina tounaba amasung hu chenba potsing chumthoktuna pukhinaba ising thakpa haibasi asukki matik mathou tai.

Khwaidagi khudongthiningai oiba fivam kharadi khougangnaba (ising watpa) asina hakchang sokhanduna kidney failure amasung karigumbada sibafaoba yao-i. Masigi maramda Doctor singna thijinbagi matunginna masibu hanthahannaba khwaidagi laiba pambeidi khougangnaba faohandaba, ising khourangba faodringeidasu ising thakpa, khourangba haibasi khougangnabagi khudam takpani. Ising marang kaina yaoba chinjak, uhei amasung manamasing chaba; soda gi saruk henna yaoba mahi amasung alcohol thaktaba asini.

Vitamin na kidney masa ma-u fana thamnaba hotnabada yamna maru oi. Adubu Vitamin C kahenna chabana Kidney da nung leihanbada mateng pang-i. Meeoibana Vitamin chabana hakchang fahalli amasung lainadagi ngakthoktuna thammi haina khalli, Masi matam khudingmakta chumduna leiba natte haibasi doctor singna fongdokpa leikhre.

Kidney fana leihanba haibasida blood pressure check toubana achouba mateng oihalli. American Kidney Fundation na piriba maruoiba wafamdi kidney bu masa ma-u fana thamge haiba taragadi fat ki saruk yamna wangna yaoba chinjak amasung kahenna thum chaba thadokpa, alcohol, tobacco thadokpa amasung numit khudinggi chang naina hakchang sajel sannaba asi mathou tai haibasini.


Hei-ra (Uhei) chabagi kannaba

Meeoiba khudingmak matam khudingmakta heira (uhei) chaningba faodaba taragasu kalenthagi matamdadi heira chaningbagi wakhal ayambana poknei. Meeoi kharana hei-ra (uhei) asi chaba pamlabasu meeoi kharadi chagandaba kayasu leitaba natte. Adubu ngasigi chaokhatlaba malemgi akhang ahei doctor singna thijillaba matungda piba paotak matung inna yengba taragadi meeoibana heira chang naina chabana hakchangda thorakpa yaba laina tinnadagi ayamba saruk ngakthok-i haibasi kharamakhei khangnare haiba yai.

Hei-ra (Uhei) chabagi kannaba Chaokhatlaba malemgi leibak singgi chinjakki amadi hakselgi lamda thijinliba lup nattraga doctor singna hei-ra chaba asina meeoibagi machi oiba chinjak menkhatpa ngamle haina mot pinnari. Masida nattana hei amasung mana masing chang naina chabana hakchang noiba amadi chinigi sarukta hanthahanba ngammi hainasu mot piri. Hei chabana makhal makhagi hakchangda kannaraba machi oiba chinjakki saruk fangba ngammi. Madudi;

Calcium: Calcium na hakchanggi saruk haibadi ya, saru mapanggal leihalli, amasung muscle gi mathou ningthina touhalli. Calcium marang kaina yaoba hei-ra singdi anggur (grape), komla, kaphoi, amasung naspati ni.

Fiber: Fiber chang wangna yaoraba hei-ra singna coronary heart disease amasung cancer makhal kharana thokhanba khudongthibasingdagi hanthahanba ngammi amasung chaba tumhanbada mateng pang-i. Fiber marang kaina yaoba hei singdi sem (apple), grapes (anggur), pungton, heinou, komla, awathabi, naspati (pear), persimmon (komla manba hei macha), raisin (kismis) amasung heijampet (raspberry) ni.

Iron: Iron asi meeoibagi ee senghanba amasung cell sing chang naina mathou touhanbada kannaba pi. Iron marang kaina yaoba hei-ra sing adudi anggur, kiwi, champra, mulberry, passion fruit, kamphoi, raspberry (heijampet), strawberry amasung watermelon ni.

Magnesium: Magnesium asi saru mapanggal kanna thamba amasung enzyme puthokpada maru oi. Magnesium chang wangna yaoba hei-ra singdi avocado, laphoi, pungton, kiwi, passion fruit, kamphoi, naspati, kismis masung tarbuj ni.

Potassium: Potassium na eegi khongjel fahanbada mateng pang-i. Potassium marang kaina yaoba hei singdi avocado, laphoi, anggur, pungton, kiwi, awathabi, passion fruit, kamphoi, naspati, amasung tarbuj ni.

Sodium: Sodium asi ayamba chinjakta adum fang-i. Sodium yaoba chinjak asi eegi khongjel chang naihanba amasung muscle amasung nerve singgi mathousu ningthina touhalli. Sodium asi ayamba hei singda saruk khara khara yao-i, adubu passion fruit ta chang wangna yao-i.

Vitamin A: Vitamin A asi mit amasung unsa bu mapanggal leina fana thambada amasung hakchangda thoklakpa yaba laina sing ngakthokpada maruoiba thoudang lou-i. Vitamin A asi apricot (chumbrei amasung boroi gumba komla machu gi apikpa hei), prune (boroi akangba) amasung tangerine (apikpa athumba komlagumba hei) gumba hei singda fang-i.

Vitamin C: Vitamin C asi ya, yari yakhong amasung sokpa panbada thuna fahanbada mateng pang-i. Vitamin C marang kaina yaoba hei sing adudi heinou, komla, awathabi, chumbrei, naspati, boroi, amasung strawberry ni.

Zinc: Zinc asi hakchanggi immune system amasung carbohydrate metabolism amasung protein chang mannana thambada maru oi. Zinc asi Avogadro, kamphoi amasung strawberry da fang-i.

Hakchangda kannabasing:

• Machi oiba manamasing amasung hei-rasing marang kaina chabana heart attack amasung stroke yaona heart ki laina na thokhanba khudongthibadagi hanthahalli.

• Machi oiba chinjak yaoba manamasing amasung hei-ra kharadi cancer makhal kharadagi ngakthokpa ngammi.

• Fiber yaoba machi oiba chinjak haibadi manamasing amasung hei-ra singda heart desease, obesity amasung type 2 diabetes ki khudongthibadagi hanthahalli.

• Potassium marang kaina yaoba manamasing amasung hei-ra singda blood pressure hanthahanbada mateng pang-i amasung kidney da nung leirakpa amasung saru chasillakpagi khudongthiba hanthahalli.

• Hei-ra marang kaina chabana hakchangda chariba chinjak thuna tumhanbada yamna mateng pang-i. Numit khudinggi hei machet ama chabana depression dagi ngakthaokpada mateng pang-i.

Karamba chinjakpu hei-ra kanglup gi manung chanbage?

Karigumba hei-ra nattraga 100% hei mahi bu hei-ra gi kanglup haina lou-i. Hei-ra sing asi atekpa, liduna thamba, inghallaga thamba nattraga akangba, amasung mapum oina nattraga mahi oina sumdokpa makhal oiba yai.

Nongmada hei-ra kaya yamna mathou tabage?

Hei-ra gi saruk kaya yamna chagani haibasida chahi, nupa-nupi amadi hakchanggi kanbagi changgi makha pongani. Mayamna yanaraba chang ama makhagi table asida utli.

Meeoi amana nongmada mathou taba:




Mathou taba hei-ra gi makhal:




Adomgi achinba kaya kaithoktuna article asibu pabibagidamak hainingai leitana thagatchari

Post a Comment

Previous Post Next Post