NISHA (MAYAI KABA CHINJAK) CHABANA MANGJABA
Meeoibana mayai kaba chinjak ( N
i s a ) sijinnabana hakchang pukning, wakhalbu fathande amadi hakchanggi
fivambu tinjang kaijanghalli amadi mameida mee adu nisagi lainana naduna si.
Nisa haibasi mayai kaba hugi masak oiba chinjakni. Masina meeoibada karigumba
kannaba amatta pide. Masi sijinnabana meegi pukning wakhal sonthahalli amadi
hakchangda laina tinna kayana nahalli. Nisa haibasi sijinnaba matamda
ngaihaktanggi oina pukning, wakhal, hakchang asi nungaiba faohalli, aduga
mameithangdadi sijinnabadagi thadokpa ngamlakte Addict oiraktuna meeoi adugi
hakchang adu nungpan manghalli. NISANA MEEOIBAGI H A K C H A N G D A
MANGHANBASING: Meeoibana nisa sijinnabana hakchangda manghalliba nahalliba
lainasingdi; Cancer, T.B., chakkhao nahanba, Lever sokhanba, kidney yahandaba,
Thamoi gi laina, atei makhal kayagi lainasingna nahalli. Churup machei ama
thakpana meeoi amagi punsi hinggadaba numit 10 (tara) ni kaksilli. Kheini kouta
ama umbana meeoi adugi numit 12 gi panggal sonthahalli. Yu glass ama thakpana
chakkhao sokhalli. Meikhu, ganja, kani sijinnabana thabombigi laina nahalli
amadi Heart sokhalli. Drug, guli (tablet) chabana hakchanggi Kayat khudingmak
sonthahalli. Singli naori funjalli.
Brown Sugar, Heroin No.4, WY
tablet, Atei Tablet, Drug kaya sijinnabana meeoibabu atei laina kayana
nahallaknabagi machak oihalli. Heroin No. 4, kapnaba yettum, Syringe
tinnarubadagi HIV/ AIDS laina sandoknabagi machak oihalli amadi HIV na naduna
sihalli. Maram aduna thotkhraba meeoibagi hakchangga, nisaga ani asi yamna
chusinnade, aduna nisana meebu laina kaya nahanba ngamhalli amadi irai laina
hatpa ngammi. NISANA LEIBAK KHUNNAIDA, IMUNG MANUNGGI SEL-THUMDA PIBA
CHEITHENG: Nisa chabana leibak khunnaida amadi imung manungda chaona cheitheng
pi. Nisa chabana khunnaida piriba cheithenghdi nisa chaba mee aduna pot-chei
huralli, mee khatnei, mee tinnaba yade, hakchang manghalli, afaba wakhal khande
aduna nisa chaba meeoina meeyamgi afaba thabak keidounungda khak toude.
Khunnaibu tinjang kaijangba marai chaithaba oihalli. Tunggi afaba leibakki
yumbirel oirakkadaba naharolsingna nisagi ipakta luptuna kakhatpa ngamhande.
Nisagi ipakta taothakhibadagi afaba amadi tungda farakkadaba eikhoigi naha
oiriba meeoi kaya mangkhre. Nisa chaba mee aduna nisa chasinduna laklaga matu
machada, imung manungda akan aring sing-i, khatna cheinaba, otpa neiba, nupida
fu cheiba, macha masuda lao khongba tou-i. Sel piyu yadragana imung manunggi
pot-cheida tainaduna yeikhai thingaiba tou-i amadi imunggi pot-chei huranduna
yollaga nisa leiduna chai. Imung manunggi sel lan-thum mayeng tahalli. Arembada
sel manghalli. Sel manghanbata nattana hakchang, thabak sunabagi matam pumnamak
manghalli. Kang khong chaiba imung ama oihalli. Maramsina macha masusing adu
wana lelli. Aduga machana nisa chaba sijinnarabadi magi tunggi punsigi lambi
mangbada natttana magi mama mapada cheitheng chaona pi. Mchagidamak wakhal
chaona hinggadaba punsi marel adu manghalli. Asumna nisana leibakki khunnaida,
imung manungda cheitheng kaya pi.
NISA CHABA MEEGI HABIT: Nisa
chaba meeoising asi matam pumnamakta nisada ngaoduna leibagi heinabi lei.
Nongmagi nisa chahoudrabadi masa leitafam khangde. Nisa chariba meeoi adugi
masa adu katan lai chui, thabak suning nomningde, haiba inde, mapanggal solli,
wajao ngang-i, sou-sou lao-i, thaksi khasi yaode, lamchat naide.
LAINING LAISON GI MITYENG:
Laining laisonna nisabu yade.
Nisa haiba mayai kaba chinjak asi hugi masakni. Masina meegi wakhal, lamchat,
pukning, mathoubu fattaba lambida chathalli amadi masina amangba oihalli.
Nisana meegi lamchatpu fathande, masigi fattaba hugi masak asi meeoibagi
pokngamdraba mapok poklakpada masina laina meebu khangtapta mahei chadana
loihalli aduna nisa haibasi meeoibagi yeknabani. Masi meeoibagi lamchattagi
louthokkadabani. Nisagi lambida chatliba mee adu amamba lambida chatpani haina
laining laison na meeoibada takli.
MAYAI KABA NISA:
Yu, ganja, kani, churup, biri, kwa, kheini, Heroin No. 4, Drug, Gulli makhal kaya, hairibasing asi meegi hakchangbu manghanba ngamba nisa ngaktani.